Lập Quỹ học bổng quốc gia, tăng chi cho giáo dục

Sáng 16/9, Bộ Chính trị và Ban Bí thư tổ chức hội nghị toàn quốc quán triệt bốn nghị quyết mới bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với hơn 1,2 triệu đảng viên tham dự.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trình bày chuyên đề Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo và chương trình hành động của Chính phủ.

Lãnh đạo Chính phủ đánh giá giáo dục phổ thông thời gian qua đã vượt mức trung bình trong nhóm Tổ chức Hợp tác và Phát triển (OECD), đứng nhóm cao trong khu vực. Việt Nam là một trong 21 quốc gia sớm hoàn thành mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc về giáo dục chất lượng.

Bên cạnh đó, ông chỉ ra những điểm nghẽn như chi ngân sách cho giáo dục nhiều năm không đạt mức 20% tổng chi, 5 năm gần đây dưới 18%; cả nước còn thiếu khoảng 102.000 giáo viên các cấp. Điều kiện học tập chưa đồng bộ; giáo dục đại học và nghề nghiệp còn khoảng cách lớn so với quốc tế; tâm lý trọng bằng cấp, danh vị và cơ chế quản lý chồng chéo làm giảm hiệu quả hệ thống.

Thủ tướng nhấn mạnh Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị khẳng định giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu và là yếu tố quan trọng nhất quyết định tương lai dân tộc; người học là trung tâm, nhà trường là nền tảng, nhà giáo là động lực; học đi đôi với hành, gắn lý thuyết với thực tiễn, nhà trường với xã hội. Mầm non, phổ thông là nền tảng hình thành nhân cách; giáo dục nghề nghiệp then chốt trong phát triển lực lượng kỹ năng cao; đại học là nòng cốt phát triển nhân tài, thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, Quỹ học bổng quốc gia sẽ được thành lập từ ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác để cấp học bổng, khuyến khích học tập, cử đi học nước ngoài, thu hút và nuôi dưỡng tài năng; ưu tiên tiến sĩ ở các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật và công nghệ. Nhà nước sẽ tăng chi cho giáo dục, trong đó cơ cấu chi đầu tư phấn đấu 5% và chi cho giáo dục đại học 3%; ưu tiên bố trí đất sạch, miễn giảm tiền sử dụng đất, thuê đất, mở rộng tín dụng cho cơ sở giáo dục; thúc đẩy hợp tác công - tư, kể cả cho thuê, mượn công trình công.

Nghị quyết cũng yêu cầu chuyển mạnh từ quản lý hành chính sang kiến tạo phát triển; không tổ chức hội đồng trường ở trường công lập, thực hiện bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục để tinh gọn bộ máy, khắc phục chồng chéo chức năng. Đồng thời, cơ chế tự chủ mạnh cho cơ sở giáo dục sẽ được xây dựng nhằm bảo đảm quyền tự chủ chuyên môn, quản trị nội bộ và hợp tác quốc tế không phụ thuộc mức độ tự chủ tài chính.

Chính sách đối với đội ngũ nhà giáo được coi là then chốt. Biên chế sẽ được bố trí đủ theo chuẩn; nâng phụ cấp ưu đãi nghề; có chương trình thu hút giảng viên xuất sắc từ nước ngoài với ưu đãi vượt trội và cơ chế giảng viên đồng cơ hữu; huy động người có tài tham gia giảng dạy các môn đặc thù. Cùng với Quỹ học bổng quốc gia, Chính phủ sẽ cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc từ năm học 2026-2027 và tiến tới miễn phí sách giáo khoa từ năm 2030.

Nguồn: CTV Quốc Khánh, từ VN - Ảnh bìa minh họa: Chuẩn bị "vào trận"