Thể thao Việt Nam trên hành trình vươn tới những đỉnh cao mới

Khép lại hành trình Đại hội với vị trí thứ 3 sau chủ nhà Thái Lan và Indonesia, giành tổng cộng 278 huy chương (87 huy chương Vàng, 81 huy chương Bạc và 110 huy chương Đồng), Thể thao Việt Nam có quyền tự hào về những gì đã đạt được, khi một thế hệ vận động viên mới đã thực sự trưởng thành và sẵn sàng gánh vác trọng trách quốc gia.

Đặt niềm tin vào thế hệ vận động viên trẻ

Đứng trước ngưỡng cửa của một kỷ nguyên mới, khi một thế hệ từng làm nên thương hiệu lẫy lừng cho quốc gia dần lùi về hậu trường, một lớp vận động viên trẻ tuổi đang trỗi dậy mạnh mẽ. Đây chính là phép thử vô cùng thử thách nhưng cũng đầy hy vọng về khả năng tiếp nối, về sức bền của cả một hệ thống đào tạo thể thao vốn đang trong quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ để hướng tới những mục tiêu xa hơn tại đấu trường ASIAD hay Olympic.

Điểm nhấn quan trọng nhất tại kỳ Đại hội lần này chính là sự chuyển dịch trọng tâm sang nhóm các môn thể thao Olympic. Thay vì chạy theo số lượng huy chương ở những bộ môn mang tính chất khu vực, Thể thao Việt Nam đã chứng minh hiệu quả của việc đầu tư trọng điểm, khi phần lớn số huy chương Vàng giành được đều thuộc về những nội dung cơ bản nhất của thể thao thế giới. Tại các cung đường chạy Điền kinh, nơi áp lực kế thừa là vô cùng lớn, đã có sự bứt phá ngoạn mục của những nhân tố mới. Khi những chân chạy kỳ cựu dần bước sang bên kia sườn dốc sự nghiệp, sự xuất hiện của những gương mặt như Bùi Thị Kim Anh ở nội dung nhảy cao đã mang đến một luồng sinh khí mới. Việc cô gái sinh năm 2006 vượt qua mức xà 1m86 để xác lập kỷ lục mới là một kỳ tích của cá nhân, đồng thời cho thấy sự đúng đắn trong lộ trình mài giũa những viên ngọc thô của Thể thao Việt Nam ngay từ khi còn ở độ tuổi thanh thiếu niên.

Các VĐV Hoàng Thị Minh Hạnh, Lê Thị Tuyết Mai, Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Thị Ngọc xuất sắc giành huy chương Vàng nội dung chạy 4x400m tiếp sức nữ. Ảnh: Minh Quyết/PV TTXVN tại Thái Lan

Sau một thập kỷ trị vì của các đàn chị, như: Nguyễn Thị Huyền, Nguyễn Thị Ngọc đã âm thầm vươn lên để khẳng định vị thế mới khi về đích với thành tích 52 giây 74, giành huy chương Vàng ở nội dung chạy 400m nữ. Chiến thắng của Ngọc là kết quả của nỗ lực cá nhân, với một quá trình đào tạo có tính hệ thống, giúp vận động viên trẻ có đủ bản lĩnh để đối đầu với những áp lực tại các giải đấu quốc tế.

Ở môn bơi, kình ngư trẻ Nguyễn Thúy Hiền đang dần thay thế khoảng trống các bậc tiền bối để lại. Với những thông số thành tích liên tục được cải thiện và sự tự tin đáng kinh ngạc trước các đối thủ hàng đầu khu vực, Thúy Hiền đang trở thành biểu tượng mới cho khát vọng vươn tầm của thể thao nước nhà.

Không dừng lại ở những môn đòi hỏi sức mạnh thể chất thuần túy, ở các nội dung đòi hỏi sự tập trung và bản lĩnh tâm lý cực cao như bắn súng hay võ thuật, "thế hệ Gen Z" cũng đã để lại nhiều dấu ấn.

Xạ thủ Trịnh Thị Thu Vinh chính là một ví dụ điển hình cho sự trưởng thành vượt bậc về chuyên môn và tâm lý thi đấu. Thi đấu xuất sắc và giành tới 4 huy chương Vàng (gồm 2 nội dung cá nhân và 2 nội dung đồng đội), cùng 3 kỷ lục SEA Games mới, Thu Vinh đã khẳng định vị thế ở khu vực, cho thấy sự trưởng thành vượt bậc về chuyên môn lẫn tâm lý thi đấu, báo hiệu một tương lai rạng rỡ trên bản đồ bắn súng thế giới.

Xạ thủ Trịnh Thu Vinh thi đấu nội dung đồng đội 10 m súng ngắn hơi nữ. Ảnh: Minh Quyết/PV TTXVN tại Thái Lan

Trong khi đó, trên sàn đấu wushu và các môn võ đối kháng, sự chuyển giao thế hệ cũng đang diễn ra. Những cái tên như Đặng Trần Phương Nhi đã cho thấy một trình độ kỹ thuật điêu luyện, đủ sức thuyết phục những trọng tài khó tính nhất tại các giải đấu tầm cỡ quốc tế...

Việc những vận động viên trẻ này sớm giành được vị thế cao tại SEA Games 33 cho thấy Thể thao Việt Nam đang sở hữu một nguồn lực kế cận dồi dào, sẵn sàng thay thế các đàn anh, đàn chị mà không tạo ra bất kỳ khoảng trống hẫng hụt nào về mặt thành tích. Điều này cũng phản ánh một tư duy quản lý mới, đó là dám đặt niềm tin vào sức trẻ và sẵn sàng tạo điều kiện tốt nhất để họ được cọ xát, trưởng thành qua từng giải đấu lớn.

Sự hỗ trợ đắc lực của khoa học thể thao

Tại SEA Games 33, đằng sau thành công của các vận động viên trẻ, của mỗi tấm huy chương là sự hỗ trợ đắc lực của khoa học thể thao, từ việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong phân tích dữ liệu đối thủ, đến các quy trình phục hồi y tế và dinh dưỡng chuyên sâu. Thể thao Việt Nam hiện nay đã bắt đầu chuyển mình sang một giai đoạn mới, mỗi milimet hay mỗi phần trăm giây thành tích… đều được tính toán và tối ưu hóa bằng công nghệ. Các trung tâm huấn luyện trọng điểm đã bắt đầu ứng dụng dữ liệu lớn để theo dõi tải trọng vận động, giúp giảm thiểu chấn thương và kéo dài tuổi thọ nghề nghiệp cho các tài năng trẻ ngay từ khi bắt đầu sự nghiệp đỉnh cao.

Sự chuyển dịch này là cần thiết, trong bối cảnh các quốc gia lân cận, như: Thái Lan, Singapore hay Malaysia đã và đang đầu tư mạnh mẽ vào nền tảng công nghệ thể thao. SEA Games 33 chính là một trải nghiệm mới về mặt trình độ khoa học và quản lý giữa các nền thể thao trong khu vực. Việc các vận động viên Việt Nam thi đấu chững chạc, đạt được những thông số tiệm cận trình độ ASIAD ngay tại sân chơi khu vực là dấu hiệu cho thấy chúng ta đang đi đúng hướng trên lộ trình xây dựng một nền thể thao bền vững, không còn phụ thuộc quá nhiều vào một vài cá nhân kiệt xuất mang tính chất hiện tượng, đó là sự tiếp nối không ngừng giữa các thế hệ.

Đoàn thể thao Việt Nam tham dự lễ bế mạc SEA Games 33. Ảnh: Minh Quyết/PV TTXVN từ Thái Lan

Những thách thức mới và khát vọng vươn tầm

Tại SEA Games 33, Đoàn Thể thao Việt Nam đã cơ bản hoàn thành ba mục tiêu trọng tâm đặt ra đó là: Giữ vững và nâng tầm vị thế thể thao Việt Nam trong khu vực; bứt phá ở các môn thể thao trọng điểm, đặc biệt là nhóm môn Olympic và xây dựng hình ảnh một đoàn thể thao văn minh, chuyên nghiệp, giàu bản sắc văn hóa. Thế nhưng, con đường phía trước của Thể thao Việt Nam vẫn còn không ít khó khăn và những bài toán hóc búa cần lời giải.

Sự chuyển giao lực lượng không thể diễn ra trong một sớm một chiều và đôi khi phải chấp nhận những khoảng lặng về thành tích ở một vài thời điểm nhất định để đổi lấy sự ổn định lâu dài. Thực tế cho thấy, một số nội dung thế mạnh truyền thống vẫn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm những gương mặt đủ sức thay thế cho thế hệ cũ. Đây chính là lúc bản lĩnh của những nhà quản lý thể thao được thể hiện rõ nhất, khi phải cân bằng giữa áp lực về mặt thành tích trước mắt với mục tiêu chiến lược dài hạn cho giai đoạn 2030-2045.

SEA Games 33 diễn ra trong một bối cảnh đặc biệt, khi thế giới thể thao đang thay đổi nhanh chóng với sự xuất hiện của nhiều nội dung thi đấu mới và các chuẩn mực chuyên môn ngày càng khắt khe hơn. Đối với Thể thao Việt Nam, mỗi tấm huy chương Vàng của các vận động viên 17, 18 tuổi tại kỳ Đại hội này không chỉ mang ý nghĩa về mặt điểm số, đó còn là những viên gạch đầu tiên xây dựng nên niềm tin cho một thế hệ mới. Những gương mặt trẻ như Lê Thị Tuyết Mai (chạy tiếp sức), hay Trần Mai Ngọc (bóng bàn) cho thấy tuổi trẻ không phải là rào cản mà là lợi thế về mặt năng lượng và khả năng thích nghi. Sự tự tin của họ trước những đối thủ dày dạn kinh nghiệm chính là câu trả lời rõ ràng nhất cho khả năng kế thừa của thế hệ trẻ thể thao nước nhà.

Những bài học rút ra từ kỳ Đại hội lần này sẽ là cơ sở quan trọng để chúng ta điều chỉnh và hoàn thiện chiến lược đầu tư cho những năm tới. SEA Games 33 đã hoàn thành sứ mệnh của mình như một phép thử quan trọng, giúp định hình lại vị thế và hướng đi của thể thao Việt Nam trên hành trình vươn tới những đỉnh cao mới. Với một nền tảng được xây dựng từ sự kết hợp giữa kinh nghiệm của những người đi trước và sức bật mạnh mẽ của lớp trẻ, thể thao nước nhà hoàn toàn có thể tự tin hướng tới những sân chơi lớn hơn, nơi bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam sẽ tiếp tục được khẳng định và tỏa sáng rực rỡ.

Nguồn: Viet-bao.de theo Nam Sương (TTXVN) - Ảnh bìa Minh Quyết/PV TTXVN tại Thái Lan: Bùi Thị Kim Anh giành HCV nhảy cao nữ.